Akciğer Kanseri Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Akciğer kanseri; akciğerde bulunan anormal hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla meydana gelen bir hastalıktır. Yaşlanma ve çevresel faktörler (sigara gibi) sonucu oluşur. Sonraki aşamada kontrolsüz çoğalan bu hücreler akciğer dışındaki organlara yayılabilir (metastaz).

Akciğer kanseri sigara ve tütünün yaygınlaşması ile dünyadaki en sık kanser türü olmuştur. 2012 yılında 2 milyon yeni hasta saptanmıştır. Türkiye‘de yapılan bir çalışmada 100 bin erkekten 75'i, her 100 bin kadından 10'u akciğer kanseridir.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Akciğerlerimiz dışarıya açılan bir organdır ve dış ortam havasını kullanır. Bu nedenle nefes ile alınan havadaki her türlü madde sağlığımızı etkileyebilir.

Sigara ve Türevleri: Sigara kullanımı akciğer kanserinin en sık görülen nedenidir (%90’dan fazla). Günlük içilen sigara sayısı, sigara içme süresi, erken başlama yaşı, dumanı derin çekme ve katran miktarı ile kanser gelişme riski artar. Günde 7'den fazla sigara içen kişilerde akciğer kanseri görülme sıklığı 40 kat artar.

Aile öyküsünde akciğer kanseri olması
Yüksek düzeyde hava kirliliği
İçilen suyun yüksek oranda arsenik içermesi
Akciğerlere radyasyon tedavisi uygulanması
Akciğerde bazı hastalıklar sonrasında kalan yara izi (skar)
Asbest
Radon gazı
Uranyum

Belirtileri Nelerdir?

Öksürük
Göğüs, omuz ve sırt ağrısı
Balgam miktarı ve renginde değişme
Kanlı balgam ve kan tükürme
Nefes darlığı
Ses kısıklığı
Yutma bozukluğu
Boyun ve yüzde şişlik
Göz kapağında düşme
Hışıltılı solunum
İştah kaybı, açıklanamayan kilo kaybı
Kaşeksi (kas erimesi)
Yorgunluk

Akciğer Kanserleri Kaç Gruba Ayrılır?

İki tip akciğer kanseri vardır. Büyüme hızları, yayılımları ve tedavileri farklıdır.

Küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK)
Küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK)

Akciğer Kanserinde Tanı Koyarken Yapılan Tetkikler Nelerdir?

Fizik muayene
Akciğer grafisi
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI)
Pozitron Emisyon Tomografisi / Bilgisayarlı Tomografi (PET/BT)
Bronkoskopi
Mediastinoskopi / Mediastinotomi: Her ikisi de girişimsel işlemler olup kanserin göğüs kafesi içindeki lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını gösterir.

Akciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?

Evre 1: Tümör akciğerin sadece küçük bir bölümündedir ve henüz herhangi bir lenf bezesine yayılmamıştır.

Evre 2: Hastalık en yakın lenf bezelerine yayılmıştır veya lenf bezlerine yayılmadan boyutları büyümüştür.

Evre 3: Tümör uzak lenf bezelerine yayılmıştır veya akciğer zarı, göğüs kafesi veya diyaframa (karın zarı) yayılımı vardır.

Evre 4: Tümör uzak organlara yayılmıştır.

Akciğer Kanseri Tedavisinde Neler Yapılır?

Akciğer kanserinin tedavisinde ameliyat, kemoterapi, radyoterapi ve diğer yöntemler tek başlarına veya bazı hastalarda birlikte uygulanabilmektedir. Uygulanacak tedaviler hastalığın çeşidine ve evresine göre farklılık gösterir.

Cerrahi (Ameliyat)

Akciğer kanserinin en etkin tedavi yöntemidir. Özellikle erken evrelerde (evre 1, 2 ve 3) önerilmektedir. Ameliyatta akciğer lobunun sadece bir bölümü, bir lobun tamamı veya tüm bir akciğer çıkarılabilir.

3 çeşit ameliyat tekniği bulunur;

Açık cerrahi
Kapalı cerrahi
Robotik cerrahi

Radyoterapi

Radyasyon tedavisi; yüksek enerjili X ışınının kanserli hücrelerin yok edilmesi ve tümörün küçültülmesi için kullanılmasıdır.

Kemoterapi

Kemoterapinin (ilaçla tedavi) ana ilkesi hastanın normal hücrelerine zarar vermeden tümör hücrelerinin büyümesini ve çoğalmasını durdurmaya yöneliktir.

Akciğer Kanseri İçin Tarama Yapılıyor mu?

50 yaş altı kişilerde akciğer kanseri taraması için özellikle başvurulan yöntem akciğer grafisidir.

Günümüzde akciğer kanserleri için bazı ülkelerde önerilen tarama testi bilgisayarlı tomografidir. Bazı ülkelerde kullanılmaya başlanan bu tarama yöntemi ağır sigara içme öyküsü olup (30 paket yılı veya daha fazla) halen sigara içmeye devam eden veya son 15 yıl içerisinde bırakmış, 55-74 yaş arası kişilerde önerilmektedir. Amerika’da yapılan bir çalışmada bu tarama testi ile akciğer kanserinden ölüm olasılığı akciğer grafisi ile takip edilenlere göre %20 azalmıştır.

Akciğer Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapmalıyız?

Akciğer kanseri önlenebilir bir hastalıktır. Akciğer kanserlerinin en önemli nedeni tütün ve tütün ürünlerinin kullanımıdır. Bu nedenle hastalıktan korunmada en önemli faktör sigaraya başlamanın önlenmesi ve sigara içenlerin de bıraktırılmasıdır.

Radyasyon maruziyetine neden olan bilgisayarlı tomografi gibi tetkiklerin zorunlu olmadıkça yapılmaması önerilir. Bunun yanısıra asbest, radon, zararlı gaz ve kimyasallara maruziyetin önlenmesi veya azaltılması (maske kullanımı gibi) kanser riskini azaltabilir.

Sigarayı İçmek Akciğer Kanseri Riskini Artırır mı?

Sigara içmek kesin olarak akciğer kanseri riskini artırır.