Nefroloji

Nefroloji, iç hastalıkları ana bilim dalının yan dallarından biri olan uzmanlık alanıdır. Temelde Nefroloji, böbreklerin yapısı, işlevleri ve bunlarla bağlantılı tüm durumları değerlendiren ve bu durumlar ile ilgili tüm hastalıklara bakan, aynı zamanda tanı ve tedavi yöntemleri kapsayan bilim dalıdır.

Nefrolojinin başlıca tedavi ve takip ettikleri hastalıklar;

•    İdrar bozuklukları (idrarda kan veya protein bulunması)
•    Akut (hızlı başlangıçlı) ve kronik (uzun süreli) böbrek yetmezliği
•    Hipertansiyon
•    Akut hemodiyaliz uygulamaları
•    Vücuttaki sıvı ve mineral dengesizlikleri
•    Diyaliz
•    Böbrek nakli ve böbrek hastalarının takip ve tedavisi

Nefroloji, hastayı çok geniş bir yelpazede değerlendirmeye alır çünkü böbrekler tüm organların çalışmasını doğrudan etkilediği gibi, pek çok organın çalışmasından da doğrudan etkilenir. Sistemik hastalıklar başta olmak üzere (diyabet, romatizmal hastalıklar) aynı zamanda kalp-damar hastalıkları, onkolojik hastalıklar, karaciğer hastalıkları ve bunlara bağlı olarak yapılan ilaç tedavileri sırasında böbrek fonksiyonlarında belirli bozuklukları ortaya çıkabilir ve bu bozukluklar da Nefroloji tarafından takip edilebilir.

Böbrek hastalıklarının sebebi nedir?

Böbreklerin temel süzme işlemi gerçekleştiren ünitesine nefron adı verilir. Her iki böbrek dahil olmak üzere yaklaşık olarak 2 milyona yakın nefron böbreklerde bulunur. Böbrek hastalıkları sık sık her iki böbreği birlikte etkiler. Tek taraftaki böbrek, operasyon ile alınır ise, geride kalan diğer böbrek sağlıklı ise kendini büyütür ve diğer böbreğin de yükünü üstlenir. Böylelikle de fonksiyon kaybının daha az olmasını sağlar. Eğer nefronların çoğu hastalıklardan etkilenir ve bunun sonucunda hasarlanırsa, böbrek işleyişinde bozulma meydana gelir ve böbrek hastalığı, hatta böbrek yetmezliği gelişebilir.

Böbrek temel görevleri nelerdir?

Böbrekler bilinen görevlerinin yanında pek çok farklı göreve de sahiptirler. Bunlar;

• Vücudun sıvı ve elektrolit dengesinin korunması (su, sodyum, potasyum, hidrojen, bikarbonat, kalsiyum, fosfor, magnezyum)
• Metabolik artık ürünlerin atılımı (üre, ürik asit, kreatinin)
• İlaçlar, toksinler ve metabolitlerinin detoksifikasyonu (atılımı)
• Ekstrasellüler sıvı hacmi ve kan basıncının hormonal düzenlenmesi (renin-anjiotensin sistemi, renal prostaglandinler, renal kallikrein-kinin sistemi
• Metabolik etki (glukoneogenez, lipid metabolizması)
• Peptit hormonların yıkımı (insülin, glukagon, parathormon, kalsitonin, büyüme hormonu)
• Hormon üretimi ve metabolizmasına katkı, D vitamini yapımı, kan üretimi
• Küçük molekül ağırlıklı proteinlerin yıkımı (hafif zincirler, beta2-mikroglobülin)

Bu temel fonksiyonların gerçekleştirilemediği böbrek yetmezliğinin evrelerinde bu sorunlara bağlı şikayetler ortaya çıkar. 

Böbrek hastalığına diğer sık rastlanan hastalıklara eşlik edebilir ve eğer bu durum tedavi edilmezse böbrek yetmezliği ortaya çıkabilir. Bu sebeple;

• Diyabet hastalığı
• Obezite
• Böbrek taşı
• Hipertansiyon
• Kalp damar hastalığı
• Ailede böbrek hastalığı öyküsü
• Gut hastalığı
• Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu

65 yaş üzerinde İse mutlaka Nefroloji bölümü tarafından kontrolü ve takibi önerilir.

Hastanelerimizde her türlü tetkik ve tedavi imkânı mümkün olmakla birlikte, böbrek sorunlarını tetikleyen yüksek tansiyon ile ilgili de teknolojik cihazlar ve uygulamalar ile tetkikler yapılarak bu durumdan muzdarip tansiyon hastalarının biyolojik ritmine uygun tedaviler düzenlenmektedir.