Organ bağışı, hayat kurtaran bir süreçtir ancak toplumda bu konuda birçok yanlış bilgi bulunmaktadır. 3-10 Kasım Organ Nakli Haftası kapsamında, organ bağışı hakkındaki efsaneleri ve gerçekleri açıklayarak bilinçlenmeye katkıda bulunuyoruz.

Organ Bağışı ile İlgili İlginç İstatistikler

• Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya çapında her yıl 1 milyondan fazla insan organ nakline ihtiyaç duymaktadır ancak yeterli bağış olmadığı için birçok hasta hayatını kaybetmektedir.
• Türkiye’de yaklaşık 30 bin kişi organ nakli beklerken, bağış oranlarının düşüklüğü nedeniyle birçok hasta nakil şansı bulamadan hayatını kaybetmektedir.
• İspanya, organ bağışı konusunda dünya lideridir. Milyon kişi başına düşen 50’den fazla bağışçı ile en yüksek bağış oranına sahiptir.
• ABD’de 100 binden fazla kişi organ bekleme listesinde yer almakta ve her gün yaklaşık 20 kişi uygun organ bulunamadığı için hayatını kaybetmektedir.
• Tek bir organ bağışçısı, 8 kişiye kadar hayat verebilir ve birçok kişiye dokularıyla umut olabilir.

Organ Bağışı ile İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar

1. Bağışladığım Organlarım Satılabilir mi?

Hayır, kesinlikle satılamaz! Organ bağışı tamamen gönüllülük esasına dayanır ve yasal düzenlemeler çerçevesinde yapılır. Türkiye’de bağışlanan organlar, Sağlık Bakanlığı’na bağlı Bölge Koordinasyon Merkezleri (BKM) ve Ulusal Koordinasyon Merkezi (UKM) tarafından yönetilen bir sistemle ihtiyacı olan hastalara güvenle ulaştırılır.

2. Sağlık Sorunum Olursa Organlarım Hemen Alınır mı?

Hayır! Tıbbi etik kurallarına göre, bir kişinin hayatı hiçbir koşulda başkası için feda edilemez. Organ nakli süreci, büyük bir tıbbi ekip tarafından yürütülen ve denetlenen şeffaf bir sistemle ilerler. Ailenin izni olmadan bağış yapılmış olsa bile organlar alınamaz.

3. Organ Nakli Sonrası Cenazenin Bütünlüğü Bozulur mu?

Hayır! Organ nakli ameliyatları, estetik ve etik kurallar çerçevesinde yapılır. Organlar, cerrahi operasyon hassasiyetinde çıkarılır ve vücut bütünlüğü bozulmadan tekrar kapatılır. Organ naklini gerçekleştiren ekipler, bu konuda azami hassasiyet gösterirler.

4. Organ Nakli, Başarılı Bir Tedavi Yöntemi mi?

Kesinlikle evet! Organ nakli, son dönem organ yetmezliği hastaları için en iyi ve çoğu zaman tek tedavi yöntemidir. Böbrek yetmezliği hastaları için diyaliz geçici bir çözüm sunarken, organ nakli yaşam süresini ve kalitesini önemli ölçüde artırır.

Başarı oranları:

• Karaciğer ve böbrek nakillerinde başarı oranları %90’ın üzerindedir.
• Kalp nakli yapılan hastaların ilk 5 yıl hayatta kalma oranı %75’tir.
• Kornea nakli, organ nakilleri arasında en başarılı işlemlerden biridir ve görme yetisini geri kazandırma oranı oldukça yüksektir.

Organ Bağışı Hakkında Merak Edilenler

1. Organ Bağışı İçin Yaş Sınırı Var mı?

Organ bağışı için kesin bir yaş sınırı yoktur. Bağışlanan organın sağlık durumu, nakil için uygun olup olmadığına doktorlar tarafından karar verilir. Yaşı ilerlemiş bireylerin organları bile nakil için uygun olabilir. Örneğin, 80 yaşındaki bir kişinin karaciğeri veya böbreği, nakil için uygun bulunarak başka birinin hayatını kurtarabilir.

2. Bağıştan Vazgeçebilir miyim?

Evet! Bağış kararı tamamen gönüllülük esasına dayanır ve istediğiniz zaman geri çekebilirsiniz. Bunu yakınlarınıza bildirmeniz yeterlidir çünkü bağışçı vefat ettiğinde son kararı ailesi verir.

3. Sadece Belirli Organları Bağışlayabilir miyim?

Evet! Bağış kartınızda hangi organları bağışlamak istediğinizi belirtebilirsiniz. Kalp, böbrek, karaciğer, akciğer gibi organlar dışında; göz korneası, deri ve kemik gibi dokuları da bağışlayabilirsiniz. Ayrıca, aile üyelerinize de bu tercihinizi bildirebilirsiniz.

Organ Bağışının Önemi

Dünyada her yıl binlerce insan organ yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirirken, organ bağışı yapan bireyler sayesinde pek çok hayat kurtarılmaktadır. Bağışlanan her organ, bekleme listesindeki hastalar için yeni bir umut demektir.

• İsrail’de organ bağışı yapan bireyler, ileride organ nakline ihtiyaç duyduklarında öncelikli olma hakkına sahiptir.
• İspanya, “varsayılan bağışçı” sistemini benimseyerek organ bağışında dünya lideridir.
• Türkiye’de ise organ bağışını artırmak için kamu spotları ve bilinçlendirme kampanyaları düzenlenmektedir.

Organ Bağışı İçin Harekete Geçin!