Varis, bacaklarda ağrı, ağırlık hissi veya yanma gibi şikayetlere yol açabilen, genellikle kıvrımlı ve genişlemiş damarlar olarak bilinir. Bu durum yaş ilerledikçe daha yaygın hale gelse de genç yaşlarda da gelişebilir. Yüzeysel damar olarak adlandırılan ve cilt yüzeyine yakın olan her damar varisli hale gelebilir.

Bu damarların içerisinde kanın geri akmasını engelleyen ve tek yönlü çalışan kapakçıklar bulunur. Ancak damarlar genişlediğinde bu kapakçıklar yetersiz kalır ve işlevlerini yerine getiremezler. Sonuç olarak, kirli kan bacaklarda, özellikle de alt bacak bölgesinde birikir, damar duvarları gerilir ve kanın birikmesi nedeniyle ayak bileklerinde renk değişikliği, şekil bozuklukları ve yaralar oluşabilir.

Çoğu insan için varis kozmetik bir sorun gibi görünse de, varis bazen yaşam kalitesini sınırlayan ülserler ve kan pıhtıları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Temel Varis Belirtileri:

• Alt bacaklarda kramp ve şişlik
• Uzun süre oturulduğunda veya ayakta kalındığında artan ağrı
• Damar çevresinde kaşıntı, ağrı veya ısı hissi
• Ayak bileği yakınında deri ülserleri

Varisli damarlar genellikle koyu mor veya mavi renkte olup, bükülmüş veya şişkin bir görünüm sergilerler.

Varis Neden Olur?

Varis, kirli kanı kalbe geri taşımakta görevli olan damarların işlevini kaybetmesi sonucu oluşur. Damar içinde bekleyen kan, damarların genişlemesine ve zamanla yıpranmasına sebep olur. Ek olarak, karın içi basıncın artması ve bacaklara aşırı yüklenme de varisin yaygın nedenleri arasındadır.

Varisli Damarlar için Tedavi Seçenekleri

Varis tedavisinde, kişisel bakım önlemlerine ek olarak birkaç farklı yöntem bulunmaktadır. Egzersiz yapmak, tuz alımını azaltmak, kilo kontrolü sağlamak ve bacakları yüksekte dinlendirmek, varisin kötüleşmesini önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, doktor kontrolünde kullanılabilecek varis çorapları da bacaklardaki kan akışını iyileştirerek, şişlik ve ağrıyı hafifletir.

Bu kişisel önlemler yeterli olmadığında, doktor tarafından önerilen tedavi yöntemleri şunlardır:

• Skleroterapi: Varisli damara damarları kapatan özel bir solüsyon enjekte edilir.
• Minimal İnvaziv Kateter Destekli Prosedür: Damar içine uzun, ince bir tüp yerleştirilerek radyofrekans veya lazer enerjisi uygulanır ve damarın kapanması sağlanır.
• Damar Sıyırma: Küçük kesilerle damarın belirli bir bölümü çıkarılır. Bu işlem bacakta kan akışını engellemez, çünkü daha derindeki damarlar yeterli kan akışını sağlar.
• Endoskopik Damar Cerrahisi: İleri vakalarda, özellikle bacak ülserlerinin mevcut olduğu durumlarda uygulanır.

Varisli Damarlar ve Örümcek Damarlar Arasındaki Fark

Varis ve örümcek damarlar venöz hastalıklar arasında yer alsa da, görünüm ve boyut açısından farklılık gösterir. Örümcek damarlar, varislere göre daha küçük, ince ve kırmızı-mavi renkli damarlar olup, ağrıya neden olmazlar. Daha yüzeysel olduklarından diz arkası, ayaklar veya yüz bölgesinde görülebilirken; varisli damarlar genellikle bacaklarda ve ayak bileklerinde gelişir.

Varisli Damarlar İçin Ekstra Bilgiler

Piyasadaki Varis İlaçları Etkili mi?

• Çeşitli varis ilaçları olsa da, bu ilaçların varisleri tamamen iyileştirdiğine dair bilimsel bir kanıt yoktur. En iyi ihtimalle ağrıyı ve şişliği hafifletebilir, ancak tedavi amaçlı kullanılmadan önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

Varis Ne Kadar Yaygındır?

• Yetişkinlerin yaklaşık üçte birinde varis görülmektedir ve kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.

Varisli Damarlar Hangi Bölgelerde Görülür?

• Çoğunlukla vücudun alt bölgelerinde, özellikle baldır, ayak bileği ve ayaklarda ortaya çıkar. Ayrıca pelvik bölgede (Pelvik Konjesyon Sendromu) ve testislerde (Varikosel) de görülebilir.

Varisli Damarlarla İlgili Sık Sorulan Sorular

Varisli damarlar tedavi sonrası tekrar oluşur mu?

• Evet, tedavi sonrası varisli damarlar yeniden görülebilir. Obezite, hareketsizlik veya hamilelik gibi faktörler tekrar oluşum riskini artırabilir.

Varisli damarlara sıcak iyi gelir mi?

• Sıcak, damarları genişleterek varis semptomlarını kötüleştirebilir. Bu nedenle sıcak banyolardan kaçınılmalıdır. Aksine, soğuk su damarları daraltarak rahatlama sağlayabilir.

Varisli damarlara masaj yapılmalı mı?

• Varisli damarları masajla baskılamak, damarın zarar görme riskini artırabilir ve kan pıhtısının yerinden oynamasına neden olabilir. Bu nedenle varisli bölgelere masaj yapılmaması önerilir.

Varisli damarlar estetik dışında sağlık sorunu yaratır mı?

• Varis sadece kozmetik bir sorun değil, aynı zamanda ülserler, kan pıhtıları ve damar tıkanıklıkları gibi daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Varis tedavi edilmezse ne olur?

• Tedavi edilmediğinde varis hastalığı, pıhtı oluşumu gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Pıhtı, akciğere ulaşarak ölümcül olabilecek pulmoner emboliye sebep olabilir.

Varis tedavisi için doğrudan cerrahi şart mı?

• Varis tedavisinde çeşitli cerrahi olmayan yöntemler de bulunur. Hastalığın durumuna göre skleroterapi veya lazer gibi yöntemler tercih edilebilir.

Varis egzersizle geçer mi?

• Düzenli egzersiz, damar sağlığını koruyarak semptomları hafifletebilir. Ancak varisin tamamen iyileşmesi için doktor tarafından önerilen tedavi yöntemlerine ihtiyaç vardır.

Varis tedavisi sonrası ne kadar sürede iyileşirim?

• İyileşme süresi, uygulanan tedaviye ve bireysel faktörlere bağlı olarak değişir. Ancak çoğu durumda günlük hayata hızlı bir şekilde dönmek mümkündür.

Gebelikte varis tedavisi yapılabilir mi?

• Hamilelikte varis tedavisi önerilmez; ancak ilerlemeyi önlemek için destekleyici tedbirler alınabilir.