Gebelik takibine ne zaman başlanılmalı?
Gebelikten şüphelenildiği ilk andan itibaren, takip başlar. Ultrasonda gebelik kesesinin görünebilmesi için Beta-HCG değeri 3500-5000 üzerinde olmalıdır. Kesenin görünmediği durumlarda, gün aşırı Beta-HCG takibi yapılarak sağlıklı bir gebelik olup olmadığı takip edilir (Dış gebelik, boş gebelik, tutunamayan gebelik açısından değerlendirilir).
Gebelikte hangi ilaçların kullanımı güvenlidir?
Mümkünse gebe kalma planlandığında, folik asit başlanır. Planlanmadığı durumda ise, ilk 3 ay içinde gebelik fark edildiği anda folik asit başlanır. Gebeliğin, ilk 3 ayı fetüs gelişimi açısından en önemli zamanlar olduğundan ve bu dönemde ilaç veya herhangi bir kimyasal kullanımı bebekte anomali riski taşıdığından, sadece hekimin kontrolünde olmalıdır. İlk 3 ay sonrasında yine hekime danışarak daha rahat olunan bir dönem içine girilir. İlk 3 ayda zorunlu hallerde bulantı ve ağrı için özel ilaçlar, çok gerekli hallerde hafif antibiyotikler kullanılabilir. Acil olmayan operasyon veya diş tedavisi gibi durumlar da ilk 3 ay sonrasında yapılabilir.
Gebelik bulantı-kusmasında ne yapılabilir?
Öncelikle gebelik bulantı-kusması herkeste farklı seyredebilir. Hiç bulantı-kusması olmayanlar olduğu gibi, uzun süre devam edenler de vardır. Bulantı-kusmada gebelere özel bulantı ilaçları, nefes egzersizleri, zencefil ve sakinleştirici bitkisel çaylar işe yarayabilir.
Gebelikteki bulantı-kusma genellikle bebeğin kalp atışı ile başlar, 3.ayın sonunda hafifleyerek geçer. Tiroid hastalıkları, idrar yolu enfeksiyonları ve gastrit gibi sebepler de gebelik bulantı-kusmasını artırabilir veya tedaviye dirençli olmasına sebep olabilir.
Gebelikte kaç kilo almak gerekir?
Gebeliğin ilk 3 ayında, 3-4 kg'a kadar kilo kaybı oladabilir, olmayadabilir. İdeali ayda 1 kg almaktır. Toplam gebelik boyunca 12 kg'ı geçmemek tavsiye edilmektedir. Gereğinden fazla kilo alımı; gebelik şekeri, gebelik tansiyonu, zor doğum, iri bebek gibi komplikasyonlara sebebiyet vermektedir.
Gebelikte bol su içilmesi, hem çatlak oluşumunu hem de aşırı kilo alımını engellemektedir. Aşırı karbonhidrat alımı, gereğinden fazla kilo alımının en önemli sebebidir.
Gebelikte yapılması gereken tarama testleri nelerdir?
Gebe kalındığı anda rutin kan tahlillerine ilaveten gebelikte geçirildiğinde bebeğe zarar verebilen enfeksiyonlar da test edilmelidir. Tarama testleri, daha çok Down Sendromu tespiti için yapılan testlerdir. İkili Tarama Testi ideal olarak 11-12. haftalarda yapılır, 14.haftaya kadar da yapılabilmektedir. Doğruluk oranı üçlü tarama testinden daha yüksektir. İkili tarama testi zamanı kaçırılmışsa, üçlü ya da dörtlü tarama testi 16-20. haftalar arası yapılır. Bu testler hastalık açısından kesin testler değildir, olasılık yüksek çıkarsa ileri tarama testi veya amniyosentez önerilir. Ek olarak NIFT testi( Non İnvaziv Fetal Test) vardır. 9. haftadan itibaren Down Sendromu'nu %99 tespit etmektedir ve anne kanından bakılmaktadır. Bu testin tek dezavantajı pahalı bir yöntem olmasıdır. 20-24. haftalar arasında ayrıntılı ultrason baktırmak %75-85 oranında fetal anomalileri tespit edebilir. 24. haftada gerekli hallerde şeker yükleme testi, iri bebek ve bebeğin suyunun aşırı olması açısından önerilmektedir. Bu gibi durumlarda, doğum ve bebeğin doğum sonu bakımında sorun çıkarabilir.
Gebelikte mutlaka kullanılması gereken ilaçlar nelerdir?
Gebeliğin ilk 3 ayında folik asit, 3. ve 4. aylardan itibaren uygun bir demir preparatı ve magnezyum kullanımı daha sağlıklı bir gebelik için gereklidir. İlave olarak omega-3, Vitamin B12, Vitamin D kullanımı da tavsiye edilmektedir. Kalsiyum da kullanılabilmektedir.
Gebelikte, aşırı kahve tüketimi önerilmemektedir. Özellikle granül kahve gibi işlenmiş kahve türleri tavsiye edilmemektedir. Adaçayı ve çoklu bitki çayları önerilmemektedir. Ihlamur, papatya, melisa ve rezene çayı kullanımında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.