Katarakt Nedir?

Gözümüzde görüntüyü retinaya odaklayan bir merceğimiz (lens) vardır. Bu merceğin çeşitli nedenlerle bulanıklaşması “Katarakt” olarak isimlendirilir. En sık yaşlılığa bağlı olarak gelişen katarakt ile karşılaşılır.

Katarakt Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Yaş ilerledikçe merceğimiz büyür ve saydamlığını kaybederek sertleşir. Merceğin bulanıklaştığı yere bağlı olarak çeşitli görsel sorunlara yol açar. Görme keskinliğinde azalma, renkleri mat görme veya güneşte kamaşma bu görsel sorunlardan bazılarıdır.

Genellikle yaşlılığa bağlı katarakt hastası görülmektedir. Bunun yanı sıra anne karnında bebeğin bazı virüslerle karşılaşması sonucu ya da genetik nedenlerle yenidoğan bir bebekte katarakt oluşabildiği gibi romatizmal bir hastalık nedeniyle de kortizon içeren ilaçlar kullanan genç birinde de katarakt görülebilmektedir.

Darbeye bağlı olarak katarakt gelişebildiği gibi kontrol altına alınamayan yüksek kan şekeri düzeyleri nedeniyle de katarakt gelişebilir.

Yoğun güneş maruziyeti veya sigara kullanımı gibi çevresel etkenler de katarakt oluşumunu hızlandırabilir.

Katarakt Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?

Sağlıklı beslenerek, sigara içmeyerek, güneş gözlüğü kullanarak katarakt oluşumunu yavaşlatabiliriz. Ancak katarakt görmemizi azaltacak seviyeye ulaştığında tek tedavi yöntemi cerrahidir.

Ne yazık ki herhangi bir damla ya da ağızdan alacağımız ilaç ile katarakt tedavisi yapılamamaktadır.

Bebeklik ve çocukluk döneminde görülen katarakt için hızlı bir ameliyat planlanmalıdır. Zira gecikmeler göz tembelliği ve kaymasıyla sonuçlanmaktadır.

Yetişkinlerde ise ameliyat zamanı kişinin görme beklentilerine göre ayarlanır.

Örneğin şoförlük yapan bir hastada, güneşte kamaşmaya yol açan bir arka subkapsüler katarakt sürüş güvenliğini tehdit edebilir. Bu hasta muayenede harfleri gayet iyi düzeyde okusa da görmesi bir hayli azalmış olabilir ve ameliyat planlanabilir. Çoğunlukla vaktini evde geçiren bir başka hastada ise günlük hayatta önemli bir sorun yaşamadığı için ameliyatı geciktirilebilir.

Burada kararı hasta ile hekim birlikte vermelidir. Ancak kataraktın çok ilerlemesi ve sertleşmesi ameliyat sonrası iyileşme süresini uzatabilmekte, ameliyatta kullanılan yüksek ultrason enerjisi kornea tabakasının dekompansasyonuna yani bozulmasına yol açabilmektedir. Bu nedenlerle katarakt ameliyatının çok da geciktirilmemesi tavsiye edilmektedir.

Ameliyatta kataraktlı merceği temizledikten sonra göz içine lens yani suni mercek koyarız. Ayrıca uygun hastalarda akıllı lensler olarak bilinen uzak, yakın ve ara mesafeyi net gösteren mercekler de koyulabilir. Hangi merceğin kullanılacağı ameliyat öncesinde kararlaştırılmaktadır. Burada hastanın gözünün durumu, ihtiyaçları ve beklentileri göz önünde bulundurulmalıdır.

Günümüzde katarakt ameliyatı yüksek teknolojik imkanlarla başarı ile yapılan günübirlik bir ameliyattır. Hasta, ameliyat sonrası ilk 5 gün içinde en az iki kez kontrol edilir ve genellikle bir ay süreyle damla kullanır. Bir daha katarakt oluşmaz ancak ameliyatta kendi merceğimizin arka kapsülünü yeni merceği yaslamak için bırakırız. Bu arka kapsül nadiren kalınlaşabilir ve görmeyi tekrar azaltabilir. Bu durumda kalınlaşan kapsülü poliklinik şartlarında yapılan bir lazer tedavisiyle tedavi edebiliriz.