Sağlık Kütüphanesi / DaTSCAN Nedir?
DaTSCAN Nedir?
Bu makaleyi sesli dinleyin

DaTSCAN Nedir?

DaTSCAN, aktif madde olarak ioflupane (123I) içeren bir enjeksiyon çözeltisidir. Özellikle yürüme ve hareket problemleri, denge, tremor ve koordinasyon kaybı gibi semptomlar gösteren kişilerin Parkinson Hastalığı’ nın beyin belirtilerini inceleme amacıyla kullanılmaktadır. Bu görüntüleme yöntemi, vücudun hareket kontrol sisteminde yer alan dopamini geri dönüştürmeye yardımcı olan dopamin taşıyıcılarını değerlendirmeyi amaçlar.

DaTSCAN Ne İçin Kullanılır?

DaTSCAN yalnızca tanı amaçlı kullanılmaktadır. Beynin striatum adı verilen bölgesindeki kimyasal bir haberci olan dopamini serbest bırakan sinir hücrelerinin kaybını tespit etmek için kullanılır.

DaTSCAN özellikle aşağıdaki hastalarda önerilmektedir:

  • Parkinson şüphesi olan (veya klinik olarak net tanısı konmamış) hastalar.
  • Parkinson sendromu ve semptomlarını maskeleyebilecek veya değerlendirmeyi zorlaştırabilecek komplike komorbidite (eşlik eden hastalık) teşhisi konan hastalar.
  • Dopamin blokerlerinde Parkinson Hastalığı teşhisi konan veya ilaca bağlı hastalığa sahip olduğundan şüphelenilen veya vasküler bir Parkinsonizm formuna sahip olduğu düşünülen hastalar.
  • Esansiyel tremor ile Parkinson Hastalığı tanısı netleşmeyen hastalar.
  • Derin beyin stimülasyonu için aday olan hastalar.
  • Psikojenik Parkinsonizm şüphesi olan hastalar.
  • Parkinson Hastalığı teşhisi konan ve Parkinson tedavisine yanıt vermeyen hastalar.
  • Parkinson Hastalığı’ nın sebep olduğu Demans (bunama) ile Alzheimer Hastalığı bunaması arasında ve Lewy Cisimcikli Demans arasında ayrım yapmaya gerek duyulan hastalar.
  • Objektif veriler ışığında tedaviyi kabul edebilecek ama mevcut Parkinson tanısını inkâr eden hastalar.

Parkinson Hastalığı’ nın daha erken ve doğru teşhisi önemli faydalar sağlar. DatSCAN yalnızca hastanın durumunun doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda hastanın tedaviyi en erken zamanda almasını sağlar.

DaTSCAN Uygulaması Kim Tarafından Yapılmalıdır?

DaTSCAN, Nükleer Tıp Uzmanı hekimler tarafından uygulanmalıdır.

DaTSCAN Nasıl Uygulanmaktadır?

Radyoaktif ajan [ioflupane (123I)] kol damarına 15 ila 20 saniyeden az olmayacak sürede enjekte edilir. Enjeksiyondan üç ila altı saat sonra görüntüleme yapılır. Tiroid bezinin DaTSCAN'da bulunan iyotu almasını önlemek için tiroid bezini geçici baskılayan destekleyici ilaç verilir.

Görüntüleme başlatıldıktan sonra yaklaşık 30-45 dakika sürer. Görüntüleme sırasında başınızı hareket ettirmemeniz gerekmektedir.

Hastanın alerjik reaksiyon göstermesi ihtimaline karşı DaTSCAN verilmeden önce gerekli ekipman hazır bulundurulmalıdır.

DaTSCAN Nasıl Etki Gösterir?

DaTSCAN'deki aktif madde ioflupane (123I), bir radyofarmasötiktir. Ioflupane, özellikle dopaminin taşınmasından sorumlu olan striatumdaki sinir hücresi uçlarının yüzeyindeki yapılara bağlanır.

DaTSCAN enjekte edildiğinde, ioflupane (123I) kanda dağılır ve dopamini taşıyan yapılara bağlandığı striatumda birikir ve bu birikim gama kamerada sintigrafik olarak SPECT (tek foton emisyonlu bilgisayarlı tomografi) adı verilen özel bir görüntüleme tekniği kullanılarak belirlenir.

DaTSCAN Riskli Bir Uygulama mıdır?

DaTSCAN ile ilgili ciddi bir yan etki bildirilmemiştir. DaTSCAN ile ilgili en sık görülen yan etki (100 hastada 1) hafif-orta şiddette baş ağrısı, bulantı, baş dönmesi, ağız kuruluğu görülebilmektedir. Diğer yandan döküntü ve kaşıntı şeklindeki aşırı duyarlılık reaksiyonları ise kendiliğinden ya da kortikosteroid/antihistaminiklerin uygulanması sonrasında düzelmektedir.  

İşlem Günü Nelere Dikkat Edilmelidir?

İşlem öncesi ve işlemden sonraki 2 gün boyunca bol sıvı tüketilmelidir.

İşleme bol ve rahat giysiler giyilerek gelinmelidir.

Açlık gerekmemektedir.

Tetkik öncesi bazı ilaçların kesilmesi gerekebilir. Bu nedenle işlem öncesi düzenli kullandığınız tüm ilaçlar hakkında doktorunuza bilgi vermeniz gerekmektedir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Yaşam Hastaneleri Web Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.